Massage is een oude en geliefde methode ter pijnbestrijding en ter ontspanning van de spieren. Het
kan dus zowel lichamelijk als geestelijk goede invloed hebben. Er bestaan verschillende soorten
massages dus ook verschillende opleidingen. Alleen is het geen beschermd beroep dus iedereen mag
zich masseur noemen. Sauna’s, sportscholen, gezondheidscentra en schoonheidsinstituten hebben vaak
een masseur in dienst. De duur van de behandelingen varieert van tien minuten tot een uur.
Massagepraktijken bloeien als nooit tevoren. Het aantal soorten massage dat wordt aangeboden is
bijna onuitputtelijk: ontspanningsmassage, bindweefselmassage, manuele lymfedrainage, neuromassage,
polariteitsmassage, massage uitgevoerd op een stoel, of op een kussen dat is gevuld met warm water.
Een goed uitgevoerde massage bestaat veelal uit een combinatie van strijken, wrijven, drukken,
kloppen en kneden. De bloedtoevoer kan er door verbeterd worden en de afvoer van afvalstoffen
versneld. Een krachtige massage kan versterken en langdurig ontspannen. Na een massage zitten
mensen vaak beter in hun vel: ze worden assertiever en leren hun lichaam en gevoel beter kennen.
Ziektekostenverzekeraars vergoeden deze behandelingen in de regel niet.
Allereerst is er de mechanische verklaring. Door de massagetechniek op de huid ontstaat
druk in weefsels, bloedvaten en lymfevaten. Hierdoor ontstaat een stimulering van de
bloedcirculatie en lymfestromen.
De reflectorische verklaring gaat er van uit dat de massage prikkels laat ontstaan in zenuwtakjes in
de huid en spieren. Deze prikkels gaan naar het verlengde merg en vanuit hier komt het signaal van
vaatverwijding. Hierdoor ontstaat in het gebied dat gemasseerd wordt een betere doorbloeding. Hier
komt bij dat weefsels onderling verbonden zijn via het zenuwstelsel. Een stoornis in een bepaald gebied
heeft vaak een negatieve invloed op andere weefsels via zenuwbanen. Een gewricht dat niet goed
functioneert heeft bijvoorbeeld een negatieve invloed op spieren rondom het gewricht. Ook gaan
menstruatieklachten (baarmoeder) vaak gepaard met rugklachten (spieren van de lage rug). Naast een
betere doorbloeding ontstaat reflexmatig ontspanning in diverse weefsels, pijnvermindering en een
beter functioneren van organen.
Dan is er ook nog de chemisch-biologische verklaring van massage. Door massage komen diverse stofjes
vrij, waaronder histamine, die vooral de doorbloeding stimuleren, maar ook ontstekingsremmend zijn en
pijndempend.
De neurohormonale verklaring gaat er vanuit dat bepaalde hormonen invloed hebben op de pijn en op
het algemene welbevinden (vermindering van stress, spanning, angst en minder stemmingswisselingen).
Het gaat hierbij om endorfines, serotonine en cortisol.
Cortisol is het stresshormoon en massage zorgt ervoor dat er minder van wordt aangemaakt door het
lichaam. In dit proces neemt de activiteit van het immuunsysteem toe en er ontstaat een hogere
weerstand tegen ziektes.
Massage stimuleert de productie van endorfines. Dit is de lichaamseigen pijnstiller.
Serotonine is als gelukshormoon betrokken bij stemming, slaap, emotie, seksuele activiteit en
eetlust. Het speelt ook een rol bij de verwerking van pijnprikkels. Massage geeft een toename
van serotonine.
Om de cellen van het weefsel bevindt zich vocht. Dit weefselvocht bevat voeding en zuurstof die
de cellen gebruiken om te leven en om hun functie uit te voeren. Een spiercel moet kunnen
samentrekken en een talgklier moet talg maken.
De bevoorrading van het weefselvocht vindt plaats vanuit de slagaderen. Deze vormen haarvaten
van waaruit vocht, voedingsstoffen en zuurstof worden geperst.
De cellen produceren op hun beurt ook afvalstoffen die zij dumpen in het weefselvocht. Via de
lymfevaten en haarvaten die samen komen in aderen, wordt dit afgevoerd. Om de cel is dus een
heel systeem aanwezig om voeding en zuurstof aan te voeren en om afvalstoffen af te voeren.
Een betere doorbloeding zorgt voor meer aanvoer van voedingsstoffen en zuurstof. Ook wordt
hierdoor de afvoer gestimuleerd. Overtollig weefselvocht en afvalstoffen worden afgevoerd via de
lymfevaten en aderen. Dit komt door doordat massage het opnamevermogen van de lymfe- en bloedvaten
stimuleert. Ook geeft massage een prikkel tot verbetering van de stofwisseling. Het weefsel gaat
hierdoor beter functioneren.
Het zenuwstelsel stelt ons in staat uitwendige en inwendige prikkels waar te nemen. Deze prikkels
registreren we met onze zintuigen. De reactie op die prikkels gebeurt in samenhang met spieren en
organen in de vorm van reflexen. Het zenuwstelsel heeft ook hogere functies in de vorm van
coördinatie, willekeurige activiteit, geheugen en psychische processen.
Er bestaat een animaal (of willekeurig) zenuwstelsel en een vegetatief (of autonoom)
zenuwstelsel.
Het animale zenuwstelsel verzorgt het contact van de mens met de buitenwereld. Denk hierbij aan
gewaarwordingen van de zintuigen, bewegingen, denken en willen.
Het vegetatieve zenuwstelsel verzorgt de regeling van orgaanfuncties. Denk hierbij aan bloedsomloop,
ademhaling, uitscheiding en stofwisseling. Het vegetatieve zenuwstelsel heeft tot taak het interne
milieu constant te houden en de werking van de inwendige organen aan te passen aan de situatie in
de omgeving. Hiertoe beschikt het lichaam over twee regelsystemen namelijk de sympaticus
(de mannelijke kant) en de parasympaticus (de vrouwelijke kant).
De sympaticus zorgt voor aanpassing van het lichaam aan inspanning en stress situaties:
De parasympaticus zorgt voor het herstel:
Uit bovenstaande blijkt wel dat ons lichaam reageert op de dingen die in onze omgeving gebeuren.
In geen enkel ander stelsel van het lichaam komt de samenhang tussen het geestelijke en
lichamelijke zo mooi tot uiting. Als er op het geestelijke niveau stoornissen optreden zal zich
dat weerspiegelen in het lichaam.
* Voor sporters die op redelijk tot hoog niveau trainen (d.w.z. 3x of vaker per week en
regelmatig deelnemen aan wedstrijden) geldt dat een wekelijks bezoek aan de sportmasseur zeer aan
te bevelen is. Niet alleen worden de spieren in goede conditie en soepel gehouden omdat
bijvoorbeeld in de spieren opgehoopte afvalstoffen sneller worden afgevoerd, de sportmasseur
kijkt ook naar mogelijke indicaties voor beginnende blessures en de algemene conditie van (spieren
van) de sporter. Daarbij wordt ook goed gelet op de mate van bijvoorbeeld overtraindheid, te korte
spieren en/of doorverwezen naar bijvoorbeeld een fysiotherapeut of chiropracter bij aanhoudende
klachten. Daarnaast kan de sportmasseur dienen als vertrouwenspersoon en trainingsadviezen geven,
ook in samenspraak met de trainer.
U kunt bij mij ook terecht voor behandeling van RSI-klachten waarbij ik shiatsu en
triggerpoint-therapie zal toepassen. Dit is zeer effectief en heeft zichzelf al jarenlang bewezen.
Ik heb deze vormen van drukpuntmassage dan ook veelvuldig en met succes toegepast.
RSI is een verzamelnaam voor spier- en gewrichtsklachten aan handen, polsen, armen, schouders,
en/of nek. Het is de afkorting van Repetitive Strain Injury. Dat betekent een blessure door een
herhaalde belasting. Door repeterende bewegingen ontstaat een continue spierspanning die spier- en
gewrichtsklachten veroorzaakt.
RSI-klachten ontstaan geleidelijk. Het begint meestal met tintelingen in de handen, een koud of
dood gevoel in handen en onderarmen, of een zere pols. De klachten kunnen verergeren tot chronische
pijn en stijfheid. Deze klachten kunnen zich voordoen in de handen, armen, schouders, nek en
bovenrug. Nekklachten kunnen op hun beurt weer hoofdpijn veroorzaken. De klachten verschillen per
persoon. Ook kunnen de klachten van een lichaamsdeel naar een ander verhuizen.
Het grote gevaar bij RSI ligt in het sluipende verloop. Veel mensen slaan er geen acht op dat ze
soms een zere pols hebben en koude vingers. De pijn en vermoeidheid zijn plaatselijk en niet echt
hinderlijk en verdwijnen na het werk. Maar na verloop van tijd blijft de pijn aanhouden en begint
krachtverlies op te treden. De arbeidsprestaties verminderen en uiteindelijk is het zelfs mogelijk
dat de pijn zo ondraaglijk wordt dat verder werken onmogelijk blijkt. Dan is acute hulp van buitenaf
noodzakelijk in de vorm van fysiotherapie of bijvoorbeeld ook shiatsu (drukpuntmassage). Pas na
veel behandelingen en oefenen is terugkeren in de werksituatie weer mogelijk. Echter, het gevaar
van recidive is dan niet denkbeeldig en alertheid op terugkeer van de klachten is steeds nodig.
Vooral langdurig achter de computer werken zonder pauzes of ontspanning lijkt RSI in de hand te
werken. Een goede houding en afwisselend werk blijft voor RSI-gevoelige mensen dan ook een
belangrijk punt van aandacht.
Maar RSI voorkomen door acht te slaan op de eerste verschijnselen en/of direct hulp inschakelen
van een goede sportmasseur of fysiotherapeut is natuurlijk het allerbeste.